Van geldklopperij,
Dignis-Indianen
aardbevingen,
Yessica,
snoep slaan en reuzen-
griezelinsecten
Hallo, sprinkhaantje, wat ben jij een joekel, zeg FOTO BUNTER |
Zondag 23
november 2008, Villas Rio del Mar in Dominical, Costa Rica, 12.37 uur.
Gisteravond
was ik te moe om te schrijven. Vandaar
dat het nu gaat over onze reis vanuit Bocquete, bergland, terug naar Dominical,
Costa Rica. We vertrekken uit hotel Fundadores (Budget, 27,50 $$ per nacht
p.p.). We hebben goed geslapen in Bocquete in een goed bed van nummer 10. De
disco bonkte wel tot 02.00 uur, maar ik had langwerpige propjes van nat
WC-papier in mijn oren. Ik hoorde alleen mijn eigen bloedsomloop ruisen en op
de achtergrond toch nog dat belachelijke, hormonale gebonk dat ze ‘muziek’
noemen in de westerse wereld. No way!! Daarom besluit ik na een half uur te
stoppen met ruisen en de proppen uit te doen.
Een bergstroom klatert langs ons Panamese hotel. FOTO BUNTER |
We vertrekken uit dit
koffiebergdorp met Indianen om 7.40 uur ’s ochtends. Het avondeten in Boquete
namen we bij Roxane’s restaurant. Ine een dorada-vis die niet helemaal gaar
geworden was op de grill en terugging voor een nieuwe behandeling en ik een
halve gerookte kip, op hout gerookt en aan de buitenkant van de stukjes
helemaal bruin. Bij het koffers naar de bus brengen missen we Ine’s
kofferslotje uit San José: het was niet vastgemaakt en is van de tas gevallen
in de gang. Ook een van de schoenentassen staat nog op de kamer. Het slotje is
al snel gevonden en zo is alles weer OK. Vlak na het vertrek ruiken we een
vieze lucht in de bus. Max doet een snelle controle: lucht door airco
aangezogen van buiten. Nergens rook. Vals alarm, verder.
In hotel Fundadores is de aardschok van
maandag op dinsdag om 11 over middernacht goed gevoeld. Het hotel heeft de
volle laag gekregen, maar geen schade. Het epicentrum lag op 30 km van David in
de bergen. David is de Pacific haven van Midden-Amerika, zoals Limon de
Caraïbische haven is.
00-0-0-0-0-00
Intussen
hebben we op blz 10 links van de krant The Tico Times een bericht over de
aardbeving gevonden: 20 regels. Het tijdstip 00.11 uur dinsdag 18/11, de kracht
6.2 Richter en het epicentrum als 12 km ten noorden van Puerto Armuelles in
Panama langs de breukzone van Panama, en verder naar het noorden tot in C.R.,
gevoeld tot in Sarapiqui en San José. Het kopje luidt: 6.2 Quake Shivers the
Timbers in Panama, C.R. Let op: als in het Duits alle substantieven met
hoofdletters en een journalistiek cliché: Shivers the Timbers. Ook het
werkwoord krijgt een kapitaal.
Nog een
belangrijk bericht: Het Nationale Museum lanceert een botanische website met
bijna 180.000 soorten van bloeiende planten, ruim 32.000 varens, 5.600 zwammen
en 1780 soorten algen.
Deze merkwaardige sterbloem ga ik zeker opzoeken in het 'herbario' van Costa Rica. FOTO BUNTER |
-0-0-0-0-0-0-0-0-0-0-0
Om 8.20 uur,
net onderweg, zien we de eerste moskee met één minaret en een halve maan in dit
deel van de wereld. Om 10.15 uur Pan.tijd, 9.15 uur CRtijd, is de grenspassage
bij (?) geslaagd. Solange haar paspoort mist een stempel (exit CR), maar het
blijkt geen probleem. Wel controleren een heer en een dame met al onze
paspoorten de binnenkant van de bus. De koffers hoeven niet open; bij een
grotere bus met muzikanten, wel. Het weer is intussen op dit zeeniveau warm en
broeierig geworden.
-0-0-0-0
We moesten
aan de Panama-kant van de grens in de wachtrij voor het douane loket nog voor ?$
p.p. een klein, geel stickertje kopen, dat mannen en vrouwen met feloranje
hesjes en de gemeentenaam ons in het paspoort kwamen plakken. Functie totaal
onbekend: conclusie: geldklopperij van toeristen. Zoals mijn goede moeder
zaliger altijd zei: als ik van iedere auto die door de straat komt een gulden
krijg, ben ik snel rijk. En zo is het, Make!
We moeten
een quarter of 25 dollarcent voor de WC betalen aan de Panamese kant van de
grens. Velen plassen ‘zwart’ omdat de juffrouw even weg is. Enkelen ontvangen
een echt ‘pis-recu’ na betaling.
-0-0-0-0-0
Omdat het nog 2,5 uur naar Palmar Norte is,
slik ik veiligheidshalve een loperamide-pil tegen Durchfall. Het horloge gaat
een uur terug: een uur langer vakantie, hoera!
Enkele sfeerbeelden van een wegrestaurant in Midden-Amerika. FOTO BUNTER |
Om vijf voor elf stoppen we in
wegrestaurant Dignis. “Zo heet de vallei hier”, zegt het kleine, dikke
dienstertje Yessica Teyes. We drinken thee; ik ga nog even naar de baño. (Nog
steeds een beetje Durchfall, maar zeker niet ernstig). Ik heb intussen in de
gids van National Geographic Costa Rica gelezen, dat de Dignis het
belangrijkste Indianenkustvolk aan de west- of pacifische kant van het land is.
Ze hebben zelfs bouwwerken op een plek achtergelaten. Ik weet niet of er nog
Dignis leven. Denk het wel. Yessica vraagt de oeroude, klassieke vraag: ποθεν;
Waar komen jullie vandaan en daarna ook: welke taal spreken jullie? ‘Dutch’ kan
ze niet thuisbrengen. Ik leg het uit met Duitsland en dan vraagt ze
plompverloren: hoe zeg je ‘I love you’ in het Dutch? Ik schrijf het op voor
kroekestöpkeY. Natuurlijk eerst in het Chinees: 我爱你
wo3ai4ni3 en dan in het Nederlands met uitleg van de
klinkers. De ‘ou’ van ‘houd’ klinkt als de klinker van ‘cow’. Ik schrijf ook
het antwoord op: ‘Ik ook van jou’. En nu maar hopen dat de kleine, dikkige
Yessica iemand vindt uit Nederland op wie ze deze woordenschat kan toepassen.
Ik geef haar mijn website en ze riposteert met haar e-mailadres: yessicateyes@hotmail.com.
In restaurant Dignis hangen al de nodige kerstballen aan het plafond aan
draadjes. Zij zijn daar ook een houten terras aan het bouwen ter linkerzijde.
Boel herrie, dus. Er worden twee rode, overvliegende ara’s gespot. Ik was net
mijn handen bij de baño en mis ze dus. Macha en Max nodigen ons uit om ½ 7 in
de zwembadbar voor een verrassing. Nog een uurtje naar ons hotel.
Ons Zuidzee-hutje in Villas Rio Mar. FOTO's BUNTER |
Wij zijn
ongeveer rond ½ 2 op kamer 314 van Villas Rio Mar. Een soort Zuidzee-hut met
bladerdak, witte vitragegordijnen rond een privéterrasje voor de deur. Goed
licht binnen, een barretje met koelkastje buiten. Twee lampen op het terras,
schrijftafeltje binnen, badkamer, goed te regelen douche. Veel aflegruimte en
kast en rekje op badkamer en tafeltjes en fauteuil en 2-zitsbank op het terras.
Alles in bamboe: tempo doeloe. We laden af en gaan eerst lunchen, als we ons
plekje voor twee nachten gevonden hebben. Ik neem een hamburger en Ine een
sandwich met frites. Bij de lunch ook natural water met ananas en bananen voor
mij en milkshake voor Ine met enkel banaan, kosten ruim 22$. De loperamide
heeft zijn werk gedaan: mijn darmen hebben Domenical gehaald en ik kan
onbedreigd bij de supermercado de sleutels voor de baño vragen.
De ingang naar ons nieuwe paradijsje in Costa Rica FOTO BUNTER |
Max en Marsja
geven ons als verrassing in de zwembadbar een piñata-treat met een grote blauwe
beer van karton en crêpe-papier. Zijn
dikke poten zitten helemaal vol met
superzoete snoepjes en lollies. 2,5 kilo in totaal. Met een touw om zijn nek
hangt Max de beer op over een grote ronde balk die twee staanders verbindt. Om
de beurt worden mensen geblinddoekt en rondgedraaid. Ze hebben een lange stok
in de hand en moeten het snoep uit de beer slaan. Een traditionele kindertraktatie
bij verjaardagen in Latijns-Amerika. Bij ons ouderen en jongvolwassenen gaat
het wat ruiger toe. Hoewel Max de blauwe beer snel verplaatst, zo gauw de
mepper de blinddoek om heeft zijn de klappen nogal raak. Adri van Pieter mept
zelfs bijna het bomvolle snoepmandje van een tafel af en wel een glas met
vruchtpunch dat we allemaal krijgen.
Eerst ophangen; |
Dan meppen met een stok; |
En dan zijn er heerlijke zoete snoepjes. Je raakt er gewoon je hoofd van kwijt FOTO's BUNTER |
Voor die tijd heb ik mijn eerste
confrontatie met een groot, tropisch insect achter de rug. Hoog in de vitrage
van het terras in de sectie links van de hangmat spot ik iets dat lijkt op een
vastgenaaid dor blad. Ik kijk goed en ik zie een langwerpig, banaanachtig
lijfje met op de rug twee donkerbruine vleugels in de wesp-positie. Ik por het
beest om hem voorzichtig buiten de vitrage te werken en ik krijg meteen de
griezels van het gefladder en gevlieg van het dikke beest. Ik walg en griezel
tegelijk en het beest vliegt heel hoog tot in de nok van onze hut, buiten,
gelukkig.
22.05 uur.
We eten de eerste avond lekker in het restaurant van Villas. Ine neemt iets
vegetarisch dat zwaar valt en een beetje diarree veroorzaakt. Ik neem vis in
geflambeerde amandelen en dat is heerlijk. Om 22.00 uur te bed onder het
voortdurende gepiep van cicaden. Ik slaap als een roos en ontwaak verfrist,
maar Ine heeft door de matras onder het bed niet, helemaal niet geslapen en
staat gebroken, met een stijf been en een onwillige bilspier, op. Zij heeft in
de vroege ochtend waarschijnlijk een vogel horen roepen met een geluid dat ze
omschrijft als “een hoge vrouwenstem, die oproept tot een ritueel”, in drie
tonen, eerst twee klimmende en dan een dalende. Nu lees ik bij National
Geographic dat in Costa Rica, maar dan alleen in sommige stukken van het nevelwoud
een drielelklokvogel leeft die een sinistere, metalige roep heeft die somber
door het woud klinkt.
Wij zijn niet meegegaan met de walvistoer, vandaag, en
ook niet met de wandeling door natuurreservaat Corcorades of iets dergelijks.
We horen achteraf om 17.00 uur van de deelnemers, voornamelijk de jongeren, dat
de chauffeur niet om 06.00 uur kwam opdagen, maar pas om 07.00 uur. Dat er geen
walvissen op zee gezien zijn na een tocht van zes uur op de Pacific. Dat het
hard regende tijdens de lunch, dat er Spaanssprekenden aan boord waren die
ruzie kregen met hun reisleider en dat die niet-smalle Ria in het water
gevallen is tijdens het waden naar de speedboot. Maar dat er wel slangen,
krokodillen en toekans gezien zijn. Een trip van 95$$ p.p. was voor sommigen
een teleurstelling; anderen vonden hem wel interessant. De natuur laat zich nu
eenmaal niet dwingen. We gaan zaterdagmiddag laat nog even het zwembad in in
lekker fris, maar niet echt koud water.
Het leven is hier zo uitbundig, dat de wekelijkse vuilniszak in een kooi moet worden aangeboden, anders wordt het afval opgegeten door de plaatselijke fauna.FOTO BUNTER |
We ontbijten simpel
met thee, geroosterd wittebrood en guave-jam. We gaan om ½ 10 op pad richting
natuur, linksaf denken we, maar in plaats daarvan komen we in een primitief
dorpje uit onder een betonnen brug, Domenical/Pueblo del Rio. Veel shabby
restaurantjes in gribusstijl en backpackers-hotelletjes op palen vlak achter
het Pacific-strand vol bruin zand met riviergrind en heel veel aangespoeld
drijfhout, voornamelijk boomtakken en stronken. We besluiten daar nergens te
gaan eten, maar gaan wel koffie met muffin en brownie eten bij het goede
bakkertje onder de plastic groene kerstboom met rode ballen en strikken. Er is
ook een heel goed groenteboertje met prachtig fruit, vers.
In het schamele dorpje langs de riviermonding FOTO BUNTER |
Vrolijk onder de kerstboom. Elk jaar een snikhete KERST. FOTO BUNTER |
-0-0-0-0-0-
Het water in de grote fles in het koelkastje is voor ¾
knatsjbevroren en het blikje ook bijna helemaal. Ik moet met de zeildoek pen
van mijn Swiss-Army-knife een wak hakken in de hals van de fles. Bij het
ontbijt worstelt een oudere Amerikaan met een ketchupzakje. Ik presenteer hem
mijn zakmesschaartje, maar het gaat al. Hij blijkt een Hollandse grootmoeder te
hebben, als ik me laat ontvallen: “If you ain’t Dutch, you ain’t much”. Van
Mos, zegt hij. Nooit van gehoord, ha ha!
-0-0-0-0-0-0-
Ine fotografeert in het dorp het waarschuwingsbordje “Don’t
feed the alligators” op en dikke boom achter een zwaar hek. Een een
donkerbruine vlinder op het blad van een struik. Het dier heeft een soort
staart aan de vleugels.
Aan de
eerste weg achter het strand veel snuisterijenuitstallingen. Er komen twee
agenten voorbij die ‘Ola’ roepen. Ik zeg: ‘Ola, ola, cascador sin pistola’,
maar corrigeer op tijd: ‘con pistola’. De allereerste keer heel letterlijk.
’s Morgens:
een bruine en een bruinzwarte eekhoorn op de dikke boom tegenover ons terras
naast de boom met de roze leliebloemen, heel mooi. Lekker op kamernummer
geluncht met een sandwich voor Ine en ik een Ceviche, een rauwe vis in blokjes,
gemarineerd in limoensap, heel apart. Op weg naar het dorpje volgen we de
rivier, waarin we op grindbanken een ibis met grote, kromme, roze snavel, een
paar witte reigers (een zilver-, een met gele poten) en een paar strandlopertjes
zien plus een aalscholver.
Akkoord, een zoekplaatje, maar er staan wel een ibis, een reiger en wat steltlopertjes op. FOTO BUNTER |
-0-0-0-0-0-
Ine maakt
een foto van een palmenrij bij het restaurant met felrode stamsegmenten. Langs
het pad prachtige Cicaspalmen.
Palmen met felrode stam, vreemd. FOTO BUNTER |
-0-0-0-0-0-
Om half drie
gaan we rechtsaf, ook langs de rivier.
-0-0-0-
We zien de rivier
haaks in de zee uitmonden, de Pacific. Geen koraal voor de kust, dus, denk ik.
-0-0-0-
En langs blaffende honden aan een touw,
gelukkig. We vinden een bord rechtsaf (nature trail and birdwatching). We gaan
daar het secundaire oerwoud in. Eerst
over een breed stroompje met voldoende platte stenen om droog over te komen.
Dan gaat het door de weelderige vegetatie hairpinsgewijs steil omhoog. We horen
er veel, maar zien weinig woudvogels. Wel een vlinder met knal- en knalrode
vleugeltjes, die als een te fel vlammetje in de lucht rondfladdert. Als hij
stil aan een dood takje gaat hangen is het net een dood blaadje. Een bordje
langs de weg ‘Caballos te huur’. Caballos – paarden, ‘baj’ in het Maastrichts:
een oorspronkelijk Spaanse woord? Het woud is smoorheet en drukkend zonder zon.
Opnieuw maakt het grote indruk op me. Om 16.00 uur terug. Uitrusten, lummelen
tot het avondeten met Pieter en Adrie uit Brabant; heel fijn gekletst over
reisavonturen.
-0-0-0-0-
Bij het
avondeten zingt een Spaanse crooner het mooie lied ‘Amapola’ (klaproos).
Eindelijk mijn muziek in plaats van dat stomme k..gebonk.
-0-0-0-0-
Daar istie weer, die griezel. FOTO BUNTER |
Ik heb Arroz
con mariscos gegeten met ‘mono loco’, gekke aap, na. Banaan met ijs en
chocoladesaus. Op de terugweg gaat het griezelverhaal verder. Op de buitenkant
van de vitrage van Adrie en Pieter op 312 zien we een reuzensprinkhaan zitten
van wel tien centimeter lengte. Ik waarschuw de buren als ze terugkomen en
Pieter neemt foto’s met flits. Het dier is inderdaad enorm en chocoladebruin
met een werkje. Hij fotografeert ook van binnen en dan zie je de grote bruine
poten en het oranje-zwart gestreepte lijf. Pieter mept ertegen met een schoen,
maar hij houdt zich stevig vast aan het gordijn bij het lampje. Als hij gaat
vliegen, ga ik gillen. Meer mensen komen kijken. Griezel de griezel ook al doen
die dieren helemaal niks. 22.55 uur. Schluss.
BUNTER
Nog een keer de bruine vlinder, al scherper en op de achtergrond is een bouwperceel te koop. Wonen in de tropen: een idee om lang aan te wennen, denk ik. FOTO BUNTER |