zondag 25 januari 2009

De Waerelt volgens Bunter XVI


Ergens is er een Bartlehiem voor iedereen

Ik weet zeker dat vandaag al meer dan de helft van de goede voornemens gesneuveld is. Mensen weten niet goed hoe je goede voornemens moet maken. Altijd moet je je positieve doedingen voornemen: zeg nooit: ik stop met roken of met vlees eten of met alcohol drinken. In deze gevallen kun je je beter voornemen: ik ga meedoen met de Elfstedentocht in Friesland. Kijk, dan moet je beginnen met je aan te melden als lid van de Vereniging ‘De Friesche Elf steden’. Heb je dat gedaan, dan neem je elke week een koude douche en ’s ochtends en ’s avonds ga je even buiten staan, neem een flinke teug ijskoude lucht en pers op de longen, een seconde of tien. Verder kun je om de andere dag ’s avonds met je voeten in en teiltje met ijswater gaan zitten met de blokjes die over zijn van de cocktails van Oudjaar.




Onderbroek
Ook rondlopen in huis of op je werk met twee broeken over elkaar hoort erbij. Een lange onderbroek van bijvoorbeeld militaire snit is daar uitstekend geschikt voor. Zo merk je vrij snel waar het materiaal in het kruis gaat schuren. Dat schijnt de voornaamste uitvalfactor te zijn. En natuurlijk gaan slapen met een ijsmuts op. Zo ben je helemaal klaar voor als een of ander steil hoofd in Ljouwert roept: ‘It giet oan’ En je hebt totaal geen tijd gehad om een sigaretje op te steken.
Lauwe wind
Natuurlijk heeft intussen de lauwe wind uit het westen roet in het eten gegooid en werden onze Friezen dit seizoen op een wel heel ongebruikelijke temperatuurverdeling in Nederland vergast: krakende vorst tot min eenentwintig in Zuid-Limburg en omstreken en nauwelijks vijf graden onder nul rond Bartlehiem en Dokkum.

Natuurijs
Gelukkig hebben de Nederlanders begin 2009 hun schaatszucht volledig kunnen botvieren op steenhard en donkerbruin natuurijs. Er waren geen kruisjes te verdienen, maar wat hebben we met zijn allen genoten, zwierend van stempelpost naar stempelpost, slurpend aan snert en zwarte koffie en kauwend op roggenbrood. Er zijn, denk ik, meer schaatskilometers gemaakt in de eerste twee weken van januari 2009 dan in de hele historie van de Elfstedentocht vanaf 1909. Zo groot was de geestdrift, dat de onervarenheid, de stramheid en de koppigheid meer dan tienduizend gewonden veroorzaakten. Van schrammen tot vreselijke blessures!
Euforisch gevoel
Blijft de vraag waarom mensen zich bij strenge vorst en in het zicht van bevroren water zich zo roekeloos blootstellen aan de elementen in plaats van knus bij de open haard te blijven zitten met een goed glas wijn en een voortraffelijke sigaar, kaerel. Medische literatuur laat zien, dat doodvriezen een heerlijke dood is. Je wordt slaperig, krijgt een euforisch gevoel in je lijf en in het allerlaatste stadium zijn er zelfs mensen die het heerlijk warm krijgen en hun kleren uittrekken, zo hoorde ik van mijn buitengewoon invoelende huisarts aan het Fortunapark in Geleen. Daarom denk ik dat kou en schaatsdrang alles te maken heeft met de uitersten die elkaar raken. Mensen in dit land willen de kou trotseren en ondanks dat het krakend vriest toch op zoek gaan naar warmte, naar licht, naar lente in zichzelf. De bokkenspronglente, dat is wat je voelt in je lijf op gladde ijzers in de ijzige wind.
Centraal Plateau
Zelf heb ik een bescheiden versie van de Elfstedenendorpentocht ontwikkeld in mijn eigen omgeving. Mijn voornemen is bij weer en ontij minstens een keer per week vanuit Spaubeek het Centrale Plateau op te trekken en een ronde te maken van enkele uurtjes. Spaubeek is mijn Leeuwarden, Dorpsstraat heet mijn Bonkevaart en dan ga ik bij Op het Broek (Hindelopen?) door een prachtig beukenbos langzaam naar boven. Vanaf het plateau, het oorspronkelijke niveau van Zuid-Limburg, dat door een groep bewogen milieumensen op de kaart is gezet als natuurgebied voor rustige recreatie, kun je Schinnen zien en Puth en Nuth, Landgraaf, Hoensbroek en Heerlen en als je boven aan de Pastorieweg bent, kijk je uit over Geleen, Sittard, Beek, Stein en zelfs bij helder weer Maasmechelen (Dokkum?). Zo, dat zijn genoeg namen.




Toen ik vanmiddag aan het einde van mijn heerlijke zondagse sigaar uit Trinidad de Cuba en mijn rondgang weer thuis aankwam trof ik de lente in mijn eigen tuin. Aan een wirwar van insectenzijde hing aan de vensterbank langs mijn voortuin een forse cocon met een flink gat erin. Er is al één grote vlinder uitgevlogen dit jaar! En vlak in de buurt tussen dor gras en kruiden vond ik de allereerste felgele knopjes van mijn winterakonieten (Eranthis hiemalis, voor de liefhebber van botanisch Latijn en Grieks), bijna open.



Kruisje

Daarom: blijf niet binnen zitten, mensen, maar bied buiten de elementen het hoofd. Iedereen kan zijn eigen Elfstedentocht vinden te voet, per fiets of met loopstokken. Ergens is er een Bartlehiem voor iedereen. Zet hem op en blijf oefenen als boven. En dat kruisje dan? Wel, dat moet echt tussen je benen zitten, hooj. Ach here, dat heb je al lang van je vader en je moeder gekregen!

BUNTER

Veel beknopter is deze tekst verschenen als de column ‘Uitzicht op’ Voornemen in het Zondagsnieuws op zondag 4 januari 2009.


Proficiat!

Geen opmerkingen: